GOED GETRAINDE HONDEN ZIEN ONAANTREKKLIJKE VROUW...

Ik snap dat de titel nog wat uitleg behoeft. Komt goed. Het gaat in dit blog om hoe we kijken en wat we (willen) zien. Mijn gesprekken met coachees leverden me een mooi voorbeeld op over kijken en zien. Ik heb de feiten voor dit blog voldoende verhaspeld; hoeft niemand zich aangesproken te voelen, ;-).

Laten we gemakshalve stellen, - dit is geen biologie blog - dat ieders ogen hetzelfde werken. Zij zijn een doorgeefluik van informatie. Ogen zijn een soort van goed getrainde honden: ze luisteren naar commando's. Ik bepaal waar ik naar kijk. Maar bepaal ik ook wat ik dan zie? Ik zeg nee. Dat hangt vooral samen met de commando's die ik geef. Vaak heb ik - vóórdat ik kijk - al een verwachting over wat ik ga bekijken. En dan gebeurt er iets geks...

Stel - ik zeg stel -, ik verwacht in de spiegel een onaantrekkelijke vrouw te zien. In plaats van het commando "kijk zorgvuldig en registreer alle feiten", gebied ik mijn ogen: "Kijk selectief! Let vooral op zaken als slecht zittend haar, gebieden met bovengemiddeld vetpercentage en huidig gebrek aan stijlvolle kleding". Mijn trouwe honden-ogen luisteren dan. Heel braaf. Ze voeren de opdracht secuur uit, maar missen daarmee het hele plaatje. En ik zie... een onaantrekkelijke vrouw.

Welk commando geef jij?

Iedereen kent de uitspraak "is jouw glas half vol of half leeg?" Feit: het glas is half vol èn half leeg. Als je ogen van jou het commando krijgen om 'gewoon' te kijken, dan zie jij dat ook.

Dan nu twee van mijn coachees. Ik spreek met hen over hun persoonlijke ontwikkeling. Dat is hun 'glas'. Zij geven een tegengesteld commando aan hun ogen als ze kijken naar hun ontwikkeling.

Coachee X geeft zijn ogen het commando om te focussen op het lege deel van het glas. Hier zit een diepe overtuiging achter. Hij gelooft niet echt in zijn eigen vermogens en kwaliteiten. Ergens heeft hij de overtuiging opgedaan, dat hij minder goed is dan een ander. Hij ziet daardoor alleen het lege deel en verlangt naar meer water.

Maar... hoeveel water hij ook bij schenkt, hij blijft maar het lege deel van het glas zien. Hoeveel kennis hij ook vergaart, hoe slim zijn ideeën ook zijn, het is nooit genoeg. Gevolg: hij is alsmaar zoekende, heeft veel - ingewikkelde - vragen en voelt zich vaak onrustig.

Coachee Y "ziet" het anders. Zij geeft haar ogen de opdracht om zich vooral te richten op het volle deel. Ook bij haar zit hier een idee achter. Zij vindt dat ze alles moet kunnen. Onzekerheid geeft haar een zeer ongemakkelijk gevoel. Als iets niet lukt, wat blijft er dan van haar over? Ze richt zich op wat ze heeft en wat ze kan. Coachee Y voelt zich zo meestal zelfverzekerd en tevreden.

Maar... Nu ze het lege deel van het glas niet opmerkt, kan zij die ruimte ook niet gebruiken om meer water in het glas te doen. Het lege deel van het glas maakt, dat ze onzekerheid of twijfel voelt. Roept ongemakkelijke vragen op. Ze kijkt er liever niet naar. Maar voor persoonlijke groei heb je die twijfel en vragen nodig. Coachee Y heeft dan ook moeite met het vinden van wezenlijke persoonlijke uitdagingen.

Ik zie ik zie, wat jij niet ziet....

Persoonlijk heb ik vooral herkenning op de visie van de tweede coachee. Mijn glas is ook bijna altijd half vol. Ik kan met haar dan ook heerlijk proosten op de geneugten van het leven en dan voelen we ons beiden intens tevreden. Maar ik begin te snappen, dat ik wel vaker een glaasje mag heffen met iemand als coachee X. En dan proosten we op het glas zelf. Zoals het is. Namelijk half vol èn half leeg.

Stel, mijn coachees heffen samen het glas. Ze houden hun manier van kijken naar hun persoonlijke ontwikkeling eens oprecht tegen het licht. Jezelf toestaan te kijken door de ogen van een ander kan heel verhelderend zijn.

Coachee X kijkt dan naar het hele glas en ziet, dat er al best veel water in zit. Kijk nou! Wat heeft het voor zin om nog meer water te willen, als je niet eens blij bent met het water dat er al is?

Coachee Y kijkt ook naar het hele glas en voelt dat het lege deel niet negatief of eng is, maar een uitnodiging. De ruimte in haar glas betekent alleen maar dat er nog ruimte is voor meer water. Voor groei, precies wat ze zoekt.

Ik realiseer me ineens, dat ik in mijn vorige blog ook al aanspoorde om eens een biertje te gaan drinken. Dus laat ik het dit keer bij water. Dat houdt de blik scherp.

Marloes van Esseveld | 25 maart 2014